Ondanks de jarenlange burgeroorlog en de verwoestende gevolgen van klimaatverandering, blijft Zuid-Soedan onderdak bieden aan duizenden vluchtelingen uit het noorden. Samen met lokale partnerorganisaties steunt Cordaid de bevolking met noodhulp en gezondheidszorg.

Sinds het conflict in Soedan uitbrak in april 2023, vangt Zuid-Soedan grote groepen vluchtelingen en terugkeerders op. Volgens schattingen van de UNHCR verblijven er in december 2024 maar liefst 211.367 Soedanese vluchtelingen en 664.670 Zuid-Soedanese terugkeerders in het land.

Toegenomen spanningen

De situatie is verslechterd door een recente escalatie van geweld bij de grensovergang tussen de twee landen, nabij Jorda. Dit leidt tot een toename van het aantal burgers dat bescherming en hulp nodig heeft.

Een cholera-uitbraak in het district Renk maakt de situatie nog nijpender. Meer steun is dringend nodig om de verspreiding van de ziekte tegen te gaan.

De grensovergang fungeert als een levenslijn voor mensen die aan het geweld ontsnappen. Vaak leggen zij afstanden van wel 40 kilometer af naar transitcentra in Renk, in de staat Upper Nile. Ze reizen te voet, op ezelskarren of in vrachtwagens, met slechts enkele bezittingen.

De transitcentra zijn overvol geraakt. Meer dan 17.000 mensen verblijven er momenteel, en dagelijks komen er nieuwe aan. Vluchtelingen en terugkeerders kampen vaak met aandoeningen zoals ondervoeding, diarree en infecties, waarvoor urgent gezondheidszorg, sanitaire voorzieningen en voedselhulp nodig zijn.

Gezondheidszorg en noodhulp

Azbeth Abdalla arriveerde vanuit Jorda met haar zeven maanden oude zoon, Mohamed Ibrahim, die leed aan ernstige diarree, griep en huidinfecties. Ze zocht medische hulp bij de Wunthou Primary Health Care Unit, opgericht en beheerd door Cordaid’s partner Africa Development Aid (ADA).

Dit gezondheidscentrum biedt basiszorg en verloskundige diensten en verwijst ernstige gevallen door naar het ziekenhuis van Renk. Na behandeling vervolgden Azbeth en haar zoon hun reis naar de transitcentra. Azbeth vertelt: ‘De opvang en dienstverlening hier is goed. We worden als gelijke behandeld, ongeacht of je Soedanees of Zuid-Soedanees bent.’

Hussein Ali, ooit handelaar in consumentenelektronica in de Soedanese hoofdstad Khartoem, vluchtte met zijn vrouw en zeven kinderen naar Zuid-Soedan. Nu verblijft hij aan de grens. Hij heeft moeite om voor zijn gezin te zorgen en is afhankelijk van de steun van hulporganisaties. “Het leven hier is zwaar,” zegt hij. “Ik bid dat er vrede komt in Soedan, zodat mijn kinderen weer naar school kunnen en we een normaal leven kunnen leiden.”

Water en hygiëne

De hulpactiviteiten op het gebied van water, sanitair en hygiëne zijn opgevoerd om de cholera-uitbraak in Renk aan te pakken. Partners voeren vaccinaties uit en promoten goede hygiëne in de dorpen in de grensgebieden.

Cordaid, samen met partner ADA, heeft zeep, emmers water geleverd en bewustzijnscampagnes georganiseerd. Ondanks deze inspanningen blijft het leven erg zwaar voor de vluchtelingen en terugkeerders, die afhankelijk blijven van noodhulp in afwachting van vrede en stabiliteit.

ADA is momenteel de enige organisatie die actief is in Bobnis, een informeel grenspunt voor vluchtelingen. Deze locatie, 90 kilometer van Renk en 35 kilometer van de grens met Soedan, ziet de populatie explosief toenemen. Dit legt een grote druk op de beschikbare waterbronnen, wat het risico op verdere verspreiding van ziekten vergroot.

Klimaatverandering

Daarnaast zorgen extreme weersomstandigheden voor nog meer uitdagingen. Overdag is het verzengend heet, terwijl de nachten en vroege ochtenden ijskoud zijn. Vooral zwangere vrouwen, kinderen en ouderen, hebben hieronder te lijden. Aan hen biede Cordaid en ADA zorg en voeding.

ADA organiseert kookdemonstraties om gezinnen te leren hoe ze toch voedzame maaltijden kunnen bereiden in deze omstandigheden. Ze hebben voedselpakketten met sorghum, linzen, olie, suiker en zout uitgedeeld en dekens en muskietennetten verstrekt. Hiermee hebben de hulpverleners 600 huishoudens bereikt.

Essentiële levensreddende steun

Mary Akello, programmacoördinator van ADA, stelt: ‘Het aantal ondervoede kinderen in het gezondheidscentrum is overweldigend. Deze kinderen hebben dringend hulp nodig. We blijven ons inzetten om de bevolking te ondersteunen met essentiële levensreddende hulp. Schoon en veilig water is daarbij cruciaal.’

Cordaid en ADA, met steun van Gesunde Afrika en Sternstunden, hebben de noodhulp op het gebied van gezondheid en voeding opgevoerd. Deze inspanningen zijn vooral gericht op kinderen, zwangere vrouwen en ouderen.