Ontmoet vrouwen en jongeren die Mali’s viskwekerijen runnen

In het West-Afrikaanse Mali lijdt vrijwel iedereen onder de vele conflicten, klimaatverandering en voedseltekorten. Met het programma ‘Jege ni Jaba’ verbetert Cordaid de voedselzekerheid en creëert economische kansen voor vrouwen en jongeren. Lees hier hun verhalen.

‘Jege ni Jaba’ betekent ‘vis en ui’, twee belangrijke elementen in de voedselwaardeketen en beiden cruciaal voor de voedselzekerheid en economische kansen in Mali.

De succesvolle viskwekerij van Soumba

Soumba Diakite (49) is eigenaar van een viskwekerij aan de rand van Bamako en neemt deel aan het ‘Jege nu Jaba’ programma van Cordaid. Ooit een beginner in de aquacultuur en nu een succesvolle kwekerijhouder, heeft Soumba haar zinnen gezet op manieren om haar activiteiten uit te breiden. “Ik ben ambitieus. Ik wil een grotere kwekerij. Een modernere. Over vijf jaar hoor ik bij de besten van Mali.”

Soumba’s passie voor ondernemerschap weerspiegelt de snel veranderende situatie voor vrouwen in Mali. Veel vrouwen trotseren traditionele genderrollen door carrières in duurzame bestaansmiddelen te omarmen, zowel binnen als buiten het huis.

Boubacar kweekt vis bij Soumba

Boubacar Guindo (25) uit Mopti, is een van de jongeren die via ‘Jege ni Jaba’ werk vond in een viskwekerij. In 2019 werden Boubacar en zijn familie gedwongen hun dorp te ontvluchten na een dodelijke gewapende aanval. Ze vertrokken met niets, hadden zelfs geen voedsel bij zich.

In Boubacar’s dorp leeft iedereen van de landbouwopbrengst van een eigen stukje land. Boubacar en zijn familie hebben geen eigen grond en dus ook geen inkomen. Hij moest op een andere manier proberen geld te verdienen en kwam terecht bij de viskwekerij van Soumba, aan de rand van Bamako.

Daar is hij nu verantwoordelijk voor de visreproductie in haar kwekerij; hij monitort dagelijks de groei en gezondheid van de jonge vissen. “Ik stuur een deel van het geld dat ik verdien naar mijn familie en houd de rest voor mijn eigen levensonderhoud.”

Het effect van Jege ni Jaba

Guy Yaovi Koucou, aquacultuur expert van Cordaid in Mali, legt uit hoe ‘Jege ni Jaba’ vrouwen zoals Soumba ondersteunt bij het starten van kwekerijen en later te helpen bij de capaciteitsopbouw van de kwekerijen: “We voorzien in de apparatuur, de technische kennis, en we werken op productieniveau om de activiteit rendabel te maken.” Soumba is nu een succesvolle ondernemer die Boubacar en andere jongeren in de regio in dienst heeft: “Ze zijn erg gemotiveerd. We kunnen het goed met elkaar vinden. We zijn als een familie.”

Mohammed kweekt meerval op zijn dak

Mohammed runt een meerval kwekerij op het dak van een gebouw in het hart van Bamako. Hij is een van de 100 nieuwe viskwekers die wordt ondersteund door ‘Jege ni Jaba’. Samen met ongeveer 400 andere bovengrondse viskweektanks in Mali zijn zij beginnende sucesvolle micro-ondernemingen.

De groeiende populariteit van deze kleinschalige ondernemende viskweek, die zowel in steden toepasbaar is (op daken) als in landelijke gebieden (drijvende kooien, betonnen vijvers en vishekken), is ook een reactie op klimaatverandering. Verstoorde seizoenen en onregelmatige regenval hebben de visbestanden in de Niger-rivier verminderd, wat leidt tot een groeiende schaarste aan verse vis voor consumenten.

Versterken van Mali’s voedselzekerheid

Tiecoura Traore, projectmananager bij het voedselzekerheidsprogramma van Cordaid in Mali, benadrukt de belangrijke rol van de particuliere sector bij het ontwikkelen van een duurzame landbouwsector in Mali. Hij legt uit dat alleen werken aan verbetering van het bestuur in Mali niet voldoende is.

Gezien alle problemen rondom conflicten en klimaatverandering, zijn voedselzekerheidsprogramma’s noodzakelijk om te voldoen aan de basisbehoeften van mensen, vooral in fragiele regio’s.

Tiécoura is trots op de resultaten van ‘Jege ni Jaba’ tot nu toe: “Dit werk geeft ons grote morele voldoening, omdat we bijdragen aan het oplossen van de problemen van producenten en de meest kwetsbaren ondersteunen. Het gaat niet alleen om geld; het gaat om dienstbaarheid en een positieve impact hebben op lokale gemeenschappen.”

En vooruitkijkend naar een nieuwe projectfase, is Tiécoura enthousiast over het echte potentieel voor het noorden van Mali: “We staan klaar om onze inspanningen voort te zetten om duurzame en gediversifieerde landbouw in Tombouctou te bevorderen.”