De vicevoorzitter van het Global Fund bracht vorige maand een bezoek aan Nederland. Lady Roslyn Morauta had een ontmoeting met maatschappelijke organisaties, parlementariërs en ministers om haar nieuwe plannen te presenteren: het Global Fund wil de komende drie jaar met 18 miljard dollar 20 miljoen levens redden.

Samen met het Aidsfonds en het KNCV Tuberculosefonds roept Cordaid de Nederlandse regering op om een genereuze bijdrage te leveren aan het Global Fund (officiële naam The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria). Daarmee kan Nederland zich inzetten voor mensenrechten, gendergelijkheid en voor betere seksuele en reproductieve gezondheid en rechten.

Cordaid stelde Lady Roslyn enkele vragen om beter te begrijpen waar Nederland precies aan zou bijdragen door te investeren in het Global Fund.

Het Global Fund werkt aan het beëindigen van de verspreiding van hiv/aids, tuberculose en malaria. Waarom deze drie ziekten in het bijzonder? 

“Het Global Fund is in 2002 opgericht om de dodelijkste infectieziekten van toen te bestrijden. Hiv/aids, tuberculose en malaria zijn vandaag de dag nog altijd verschrikkelijke ziekten. Tuberculose is na covid-19 de grootste moordenaar onder de infectieziekten en volgens nieuwe schattingen van de Wereldgezondheidsorganisatie sterft er elke minuut een kind aan malaria. Dit is onaanvaardbaar. We moeten hier tegen blijven vechten.”

Hoe draagt het Global Fund daarnaast bij aan de versterking van gezondheidssystemen?

“Het Global Fund is de grootste multilaterale verstrekker van subsidies voor de versterking van gezondheidsstelsels. Deze investeringen zijn ook van cruciaal belang gebleken bij de bestrijding van covid-19: lage- en middeninkomenslanden hebben dezelfde laboratoria, netwerken, personeel en toeleveringsketens die al bestonden om hiv, tuberculose en malaria te bestrijden, gebruikt om te reageren op de pandemie.

Dankzij een indrukwekkende collectieve koopkracht, kan het Global Fund innovaties opschalen en de kosten van goederen, zoals antiretrovirale behandelingen en diagnosetests, aanzienlijk verlagen.”

Wat is precies de toegevoegde waarde van het Global Fund in de mondiale gezondheidszorg?

“Het is een unieke samenwerking. Het brengt regeringen, het maatschappelijk middenveld, technische agentschappen, de particuliere sector en gemeenschappen samen. De resultaten tot dusver bewijzen dat het werkt: er zijn 44 miljoen levens gered en 40% minder sterfgevallen door hiv, malaria en tuberculose.

Ook uniek aan het Global Fund, is het medefinancieringsbeleid. Wij vragen landen aan te tonen dat zij de overheidsuitgaven voor gezondheidszorg geleidelijk verhogen. Dit bevordert de duurzaamheid van de nationale gezondheidsprogramma’s. In de laatste cyclus werd aan 90% van de cofinancieringsvereisten voldaan, waardoor er meer middelen beschikbaar kwamen voor gezondheidszorg.

Dankzij het vermogen om zich snel aan moeilijke omstandigheden aan te passen, is het Global Fund ook in staat om op te treden tijdens uitbraken van epidemieën, conflicten of natuurrampen.”

Kijk ook naar deze video waarin Lady Roslyn Morauta vertelt over het belang van de Nederlandse bijdrage aan het Global Fund.

Deze inhoud is beschikbaar na het akkoord gaan met de cookies.

Cookie-instellingen aanpassen Op Youtube bekijken opent in een nieuw tabblad

Wat doet het Global Fund om de mensenrechtensituatie te verbeteren van de bevolking die het zwaarst door deze ziekten wordt getroffen?

“Ongelijkheid is een grote plaag. Adolescente meisjes en jonge vrouwen hebben een grotere kans om besmet te raken met hiv/aids, net als de LGBTQI+-gemeenschap, sekswerkers en mensen die drugs injecteren. Maar de strijd tegen hiv/aids heeft de wereld ook laten zien dat we ongelooflijk veel vooruitgang kunnen boeken wanneer de getroffen gemeenschappen zelf in het middelpunt van de actie staan.

Het maatschappelijk middenveld en de mensen die met deze ziekten moeten leven, hebben vanaf het begin centraal gestaan bij alles wat wij doen. Ze hebben zelf stemrecht in het bestuur van het Global Fund. Dat is uniek. Ze nemen actief deel aan de besluitvorming over de toewijzing en het gebruik van middelen. Ze fungeren ook als uitvoerders en zijn vaak het beste uitgerust om te werken met bevolkingsgroepen die zijn uitgesloten van de reguliere gezondheidsdiensten.

Wij zullen altijd blijven pleiten voor vertegenwoordiging van de gemeenschappen in het bestuur en de besluitvorming.”

Covid-19 is een flinke tegenslag geweest in de bestrijding van hiv/aids, malaria en tuberculose. Daarnaast heeft het ook de zwakke plekken in de mondiale gezondheidszorg aan het licht gebracht. Wat wil het Global Fund in de volgende cyclus (2024-2026) bereiken?

“Covid-19 is inderdaad catastrofaal geweest. Nu staan we voor een grimmige keuze: of de financiering verhogen, of de internationale doelstelling om deze ziekten tegen 2030 uit te roeien laten vallen. Om onze doelen toch te halen, hebben we minstens 18 miljard dollar nodig.

We hebben al eerder schijnbaar onmogelijke uitdagingen getrotseerd. Dat kunnen we opnieuw. Door via het Global Fund te investeren, halen we het meeste uit iedere dollar. Geschat wordt dat elke dollar die we investeren in de bestrijding van hiv/aids, malaria en tuberculose, 31 dollar aan winst oplevert in de economie en gezondheidszorg.

Het is nu tijd om iedereen, overal, te beschermen tegen dodelijke infectieziekten en een gezondere, rechtvaardigere wereld op te bouwen.”

Wat is de belangrijkste ervaring die u heeft opgedaan tijdens uw bezoek aan Nederland?

“Ik heb de gelegenheid gehad om vertegenwoordigers van het ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en het ministerie van Volksgezondheid te ontmoeten en met hen te discussiëren, evenals met leden van het parlement en maatschappelijke organisaties.

Nederland heeft een solide traditie van betrokkenheid bij vraagstukken over seksuele en reproductieve gezondheid en kansengelijkheid. Al mijn ontmoetingen hebben dit bevestigd. Met de ontwikkeling van een mondiale gezondheidsstrategie kan Nederland het voortouw nemen op deze gebieden.

Covid-19 heeft ons duidelijk laten zien dat de kosten van niets doen veel hoger zijn dan het doen van slimme investeringen. We moeten onze strijd samen voortzetten.”