Onlangs maakt de GGD al onverbloemd duidelijk: Nederland is onvoldoende voorbereid op toekomstige pandemieën. Als reactie heeft de overheid een jaarlijks budget van 300 miljoen euro beschikbaar gesteld. Wat kan Nederland doen om zo snel mogelijk uit de huidige crisis te komen en zich tegelijkertijd voor te bereiden op de volgende pandemie? CEPI biedt antwoord.

In de strijd tegen gevaarlijke virussen trekt Cordaid op met CEPI (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations), een wereldwijd samenwerkingsverband dat investeert in de ontwikkeling van vaccins.

Frederik Kristensen, plaatsvervangend CEO van CEPI, sprak met ons om te onderzoeken hoe het werk van zijn organisatie kan bijdragen aan epidemische paraatheid in Nederland en de rest van de wereld.

Nederland moet zich beter voorbereiden op pandemieën

Volgens een recent onderzoek van Validators vindt 70% van de Nederlandse bevolking dat de overheid meer moet investeren in vaccinonderzoek ter voorbereiding op toekomstige pandemieën.

Cordaid pleit ervoor dat Nederland € 25 miljoen per jaar (of 8% van het jaarlijkse budget voor epidemieparaatheid) toewijst aan CEPI, om zo effectief te investeren in de vaccins die we nodig hebben om onszelf te beschermen.

In het begin van 2020 was een wereldwijde pandemie voor velen nog slechts een scenario dat deed denken aan dat van een middelmatige rampenfilm. Maar CEPI was ook toen al volop bezig met onderzoek naar een coronavirusvaccin voor een andere ziekte, MERS, die in 2013 in het Midden-Oosten opdook.

Deze voorsprong maakte het mogelijk om bestaand onderzoek snel aan te passen om de ontwikkeling van vaccins door onder andere AstraZeneca en Moderna te ondersteunen. Deze vaccins hebben uiteindelijk miljoenen levens over de hele wereld gered.

Samen werken aan een gezond leven voor iedereen

“De wereld is ernstig slecht voorbereid om het hoofd te bieden aan welke epidemie dan ook”, zegt Kristensen. “Vanwege de toenemende bevolkingsdichtheid, veranderingen in het milieu en onze reislust, zullen pandemieën opnieuw plaatsvinden.”

“Van ebola hebben we al geleerd dat er behoefte is aan publiek-private samenwerking om vaccins te ontwikkelen. In onze coalitie kunnen regeringen, particuliere bedrijven, filantropen en maatschappelijke organisaties werken aan het gereed hebben van vaccins voor wanneer een nieuwe virusuitbraak de kop opsteekt.”

Volgens Kristensen hoort een goede voorbereiding op een pandemie, als kwestie van nationale veiligheid, hoge op de politieke agenda te staan. “De Nederlandse overheid moet ervoor zorgen dat ze zichzelf in staat stelt om te kunnen reageren op virusuitbraken. Maar daarbij moet ook goed gekeken worden naar internationale samenwerking. We hebben een coalitie van bereidwillige partners nodig. Alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat de wereld in de toekomst beter voorbereid is.”

Nu is het tijd om te handelen

In maart 2022 organiseert CEPI de Global Pandemic Preparedness Summit in Londen, waar zij regeringen, filantropen en organisaties uit de particuliere sector oproepen om bij te dragen aan hun plan van 3,5 miljard dollar. Dit plan moet drie baanbrekende doelen bereiken:

• ons voorbereiden op ziektes met epidemisch potentieel en een variantbestendig COVID-19-vaccin ontwikkelen;
• de tijdlijn voor de ontwikkeling van vaccins tegen nieuwe levensbedreigende virussen verkorten tot slechts 100 dagen;
• de wereldwijde samenwerking verbeteren en paraatheid vergroten.

We weten nu dat pandemieën veel leed en schade kunnen veroorzaken. De coronapandemie had niet alleen directe gevolgen voor de gezondheid en de levens van mensen overal ter wereld, maar betekende ook een flinke stap terug in de inspanningen en investeringen om de gezondheidszorg wereldwijd te verbeteren en de mensenrechten te beschermen.

Daarom roept Cordaid Nederland op om bij te dragen aan het even ambitieuze als noodzakelijke plan van CEPI.

Kristensen: “De Nederlandse steun voor CEPI van € 25 miljoen per jaar in de komende vijf jaar zou een win-winsituatie creëren, voor de mondiale paraatheid tegen gevaarlijke virussen en voor Nederland.”