Doelgericht naar een beter onderwijssysteem in Oeganda
Nergens ter wereld waren de scholen tijdens de coronapandemie langer dicht dan in Oeganda. Maar liefst anderhalf jaar lang kregen Oegandese kinderen geen les, terwijl ze dat juist hard nodig hebben om de uitdagingen in hun land, waaronder armoede en klimaatverandering, aan te gaan. Dankzij een project met resultaatgerichte financiering kunnen meer dan 30.000 kinderen nu rekenen op goed onderwijs.
Hoe we dat doen? Dat kunnen we het beste uitleggen aan de hand van een voorbeeld. Er nemen vijftig basisscholen deel aan het project. Laten we een bezoek brengen aan één van hen: Kawaaga Primary School in Kamuli District in het hart van Oeganda.
Toen het project in 2020 startte, behoorde Kawaaga Primary School tot de slechtst presterende scholen van het land. Nu staat de schooldirecteur ons blakend van trots op te wachten en popelt hij om te laten zien wat de docenten en de leerlingen samen met Cordaid hebben bereikt in slechts drie jaar tijd. In 2023 is Kawaaga Primary School namelijk een van de beste basisscholen in de regio.
Ooit waren ook wij net als deze kinderen.
Samenwerken aan betere resulaten
Samen met de medewerkers van de school heeft Cordaid een systeem van resultaatgerichte financiering ontwikkeld. Dat betekent dat de school pas geld ontvangt als enkele van tevoren bepaalde resultaten zijn behaald. Dat kan bijvoorbeeld zijn: meer meisjes in de klas, het opleiden van docenten, betere toetsresultaten of betere bereikbaarheid (de afstanden tussen de dorpen in de omgeving en de school zijn vaak erg groot).
Na het behalen van de afgesproken resultaten, kan de school zelf bepalen hoe het de verkregen fondsen wil besteden. Vaak gaat dit naar renovatie, het verbeteren van sanitaire voorzieningen of een beter salaris voor het personeel. Dit laatste is belangrijk omdat docenten in Oeganda vaak meerdere banen hebben om rond te kunnen komen. Daarom hebben ze te weinig tijd om de lessen goed voor te bereiden en kunnen ze geen extra aandacht geven aan de leerlingen die dat nodig hebben.
Met de financiering van Cordaid laten de leraren zich vaak bijscholen om nóg beter onderwijs te kunnen geven. “Ik ben een geboren docent”, zegt James Buyinza enthousiast. De 38-jarige leraar is bijzonder blij met de veranderingen die de school samen met Cordaid heeft weten door te voeren. “Ik ga zelf ook terug naar school, zodat ik mezelf kan verbeteren. Mijn droom voor de leerlingen is dat ze allemaal slagen en dat ze gelukkig zijn als ze op eigen benen staan.”
Metamorfose
De uitdagingen voor Kawaaga Primary School waren ontelbaar en bijna onoverbrugbaar. Het gebouw was vervallen, de schoolbanken waren kapot of niet aanwezig, er waren geen toiletten, geen schoon water en er was geen elektriciteit.
Drie jaar later heeft de school een totale metamorfose ondergaan. Het gebouw is gerenoveerd en er zijn zelfs klaslokalen bijgekomen. De schoolbanken zijn gerepareerd, er zijn toiletten geplaatst en er is water en zeep beschikbaar voor de nodige hygiëne. Dankzij zonne-energie is er nu ook voldoende elektriciteit.
Nu kan ik mijn droom najagen en dokter worden.
Let’s Fix the System!
Nog los van alle directe en zichtbare resultaten, is resultaatgericht financieren ook een effectieve manier om duurzame verandering in gang te brengen. Alle scholen in een groot gebied worden namelijk in een rap tempo in staat gesteld om hun onderwijs te verbeteren en dat heeft een groot effect op de lange termijn.
Daarnaast zijn sommige regeringen geïnteresseerd om de aanpak over te nemen, waardoor je kunt spreken van een echte systeemverandering. Dezelfde methode, maar dan op het gebied van gezondheidszorg, is met succes overgenomen door overheden in onder andere Rwanda en Zimbabwe.
Om een goed werkend systeem op te bouwen is de nodige discipline en nauwkeurigheid vereist, legt de coördinator van het project Ronnie Bashabe uit. “We hebben een strikte verificatie en we controleren of de resultaten ook daadwerkelijk worden behaald. Zo zorgen we ervoor dat geen enkele cent op de verkeerde plek terecht komt.”
Dromen van een mooie toekomst
Naast alle verbeteringen aan het gebouw en aan het onderwijs zelf, is er op het terrein van de school ook een plek gecreëerd waar een aantal leerlingen kunnen verblijven. Dit is een uitkomst voor kinderen die te ver weg wonen en geen vervoer hebben. Er is nu plek voor 32 scholieren.
Één van hen is de 14-jarige Shenita Nabirye. Shenita komt uit een arm gezin in een dorp op grote afstand van de school. In het scholierenverblijf wordt er voor haar gezorgd en zo hoeft ze geen dagelijkse, zware voettocht meer af te leggen.
“Mijn favoriete vakken zijn wetenschap en Engels”, vertelt Shenita. “Ik vind school heel leuk. Het heeft me geholpen om uit te vinden wat ik later wil doen in mijn leven. Nu kan ik mijn droom najagen en dokter worden.”
De helft van de Oegandese bevolking is jonger dan 18 jaar en er zijn miljoenen kinderen die net als Shenita dromen van een mooie toekomst. Cordaid zal er alles aan blijven doen om ze daar zoveel mogelijk bij te ondersteunen door het onderwijs waar nodig te verbeteren. “Ooit waren ook wij net als deze kinderen”, zegt Ronnie Bashabe. “Zij hebben onze steun nodig. Daarom werken we hier.”
STEUN DE PROJECTEN VAN CORDAID
Wij komen op voor mensen in nood. Mensen in diepe armoede, getroffen door onrecht, oorlog, ziekte of natuurrampen. Cordaid biedt noodhulp en zorgt met slimme, blijvende oplossingen voor toekomstperspectief.
